نویسنده: حسن شریفی

نارسايي قلب كه اغلب نارسايي احتقاني قلب (CHF) نيز ناميده مي شود، وضعيتي است كه در آن قلب قادر به پمپ خون براي تامين نياز بافتها به اكسيژن و مواد غذايي نمي باشد. اما واژه CHFگمراه كننده به دليل وجود تجربه احتقان ريه و محيطي ناشي از نارسايي قلب است و آن به وجود احتقان در HF اشاره دارد، پانل راهنماي موسسه تحقيق و سياست مراقبت بهداشتي(AHCPR)، HF را به عنوان يك سندرم باليني با علايم و نشانه هاي افزايش حجم مايع يا خونرساني ناكافي بافت تعريف كرد.

اين علايم و نشانه ها زماني رخ مي دهد كه قلب در تنظيم برون ده كافي در تامين نياز بدن ناتوان مي باشد. پانل راهنماي HF واژه نارسايي قلب را به دليل اينكه بسياري از بيماران مبتلا به HF احتقان ريه يا سيستميك را نمايش نمي دهد، به كار بردن واژه HF را ترجيح داده و دلالت بر بيماري ميوكارد قلب دارد كه مشكل در انقباض قلب بوده اختلال در عملكرد سيستوليك (پر شدن قلب) اختلال در عملكرد دياستوليك كه ممكن است باعث احتقان ريه يا عروق سيستميك شود يا نشود. برخي عوامل HF قابل بازگشت مي باشند. اغلبHF يك تشخيص طولاني مدت است كه با تغيير شيوه زندگي و مصرف دارو به منظور پيشگيري از بروز واقعه احتقان حاد درمان مي گردد.

تظاهرات بالینی به عنوان نتيجه اي از كاهش اكسيژن رساني مغز، بيمار بطور افزاينده اي بي قرار و مضطرب مي شود. بطور ناگهاني دچار تنگي نفس و احساس خفگي شده، دست بيمار سرد و مرطوب، ناخن ها سيانوزه(كبود) و پوست به رنگ خاكستري تغيير مي كند. علاوه بر اين، نبض ضعيف و سريع و وريدهاي گردن متسع مي شوند. سرفه هاي بدون وقفه همراه با خلط مخاطي فراوان ديده مي شود. با پيشرفت ادم ريه، اضطراب و بي قراري افزايش يافته و بيمار دچار حالت گيجي و سپس استوپور مي شود. تنفس سريع و پر سر و صدا و مرطوب است. سطوح اكسيژن(اشباع) بطور قابل توجهي پايين مي آيد. بيمار توسط مايع كف آلود خوني كه از برونش ها و تراشه خارج شده از درون خفه مي شود. اين وضعيت نياز به اقدام فوري دارد. بررسي و يافته هاي تشخيصي تشخيص از طريق ارزيابي تظاهرات باليني ناشي از احتقان ريه ميسر است. اغلب يك تصوير برداري از قفسه سينه به منظور تاييد درگيري وريدهاي ريه انجام شود. بروز ناگهاني علايم و نشانه هاي HF سمت چپ مثل سمع صداي رال ريه ها، ريه مرطوب (ادم ريه) بدون مدركي دال بر HF سمت راست (مثل فقدان JVD، عدم وجود ادم در مناطق وابسته) ممكن است بر نارسايي دياستوليك ناشي از ايسكمي دلالت داشته باشد.

پيشگيري:

پيشگيری از ادم ريه مانند اكثر عوارض ديگر راحت تر از درمان است. در صورت بروز علايم و نشانه هاي احتقان ريه ، پرستار صداهاي ريه را گوش مي كند تا در مراحل اوليه بروز اين عارضه به موقع شناسايي شود. سرفه خشك، كوتاه، شكايت از خستگي، افزايش وزن و كاهش فعاليت ممكن است از نشانه هاي زودرس پيشرفت ادم ريه باشند. ادم ريه در مراحل اوليه ممكن است با انجام اقدامات نسبتا ساده بر طرف شود. اين اقدامات شامل قرار دادن بيمار در وضعيت نشسته قائم و آويزان كردن پاها و اجتناب از فعاليت زياد و تنش عاطفي به منظور كاهش فشار كار بطن چپ مي باشد. به بررسي برنامه درماني و درك و رعايت اين برنامه توسط بيمار نياز است. اقدامات بلند مدت براي پيشگيري از ادم ريه بايد متوجه رفع علت زمينه اي همان اختلال در عملكرد بطن و نارسايي بطن باشد. درمان طبي اقدامات باليني بيمار مبتلا به ادم حاد ريه ناشي از نارسايي بطن چپ در جهت كاهش افزايش بار مايعات بدن، بهبود عملكرد بطن و افزايش تبادل تنفسي مي باشد. اين اهداف از طريق تركيبي از دادن اكسيژن و درمانهاي دارويي، حمايت تنفسي و مراقبت پرستاري حاصل مي شود.